Een van de lekkerste Hollandse gerechten vind ik andijviestamppot met een ouderwetse oma’s gehaktbal. En ook de rest van mijn tafelgenoten vraagt regelmatig wanneer ik weer gehaktballen ga maken. Eerlijk gezegd maak – en eet –  ik het veel minder dan ik zou willen. Het is namelijk wel wat werk.

Wanneer je toch zo lekker bezig bent met gehaktballen maken, kun je zelfs wat varianten maken, zoals kleine balletjes voor pasta of soep. We hebben dit gehaktballen recept dus vrij basic gehouden, zodat je er zowel een broodje bal, een lekkere stamppot of pasta met gehaktballen mee kunt maken! Lees snel verder!

Naast de dit recept gehaktballen voegen we hieronder ook een aantal toffe variaties toe. Ooit weleens een vogelnestje of gehaktbal kiekeboe gemaakt? En ook heel lekker;  ballen van kalfsgehakt! Je leest het allemaal onder het gehaktballen recept!

Oma’s gehaktballen

4 from 2 votes

Course: HoofdgerechtCuisine: Hollands

Portie

6

grote / 12 kleine gehaktballen

Bereidingstijd

30

minutes

Wat voor gehakt je gebruikt is natuurlijk helemaal aan jou. Wij gebruiken altijd het liefst half rundergehakt en half varkensgehakt.

We geven je hier de ingrediënten voor 1 kilo gehakt, voldoende voor 6 personen. Hiermee maak je zo’n 6 flink grote gehaktballen, of een heleboel kleintjes. Pas in dat geval de kooktijd aan. 

Ingrediënten

• 1 tl korianderzaad

• 1 tl komijn

• 1/2 tl witte peper

• 1/2 tl zwarte peper

• 1/2 tl paprikapoeder

• 1 theelepel zout

• 1 kg half om half gehakt

• 2 rauwe eieren

• 2 tenen knoflook

• 3 fijngesnipperde sjalotten

• 100 gram panko (Japans broodkruim), of paneermeel, of fijn verkruimeld beschuit

• 1 el Dijon Mosterd

• 1 el Ketchup

• 3 scheuten Worcestershire

• 2 scheuten Tabasco

• 5 takjes peterselie, fijngehakt

• Voor de jus:

• 200 gram boter

• 1 liter kippenbouillon (mag van een blokje zijn)

• 1 klein blikje tomatenpuree

• Ook nodig:

• Een vijzel

• Een fijne braad- of koekenpan, of twee kleintjes

• Ovenschaal

• Oven

• Grote mengkom

• Eventueel: vleesthermometer

Zelf oma’s gehaktballen maken

• Verwarm de oven voor op 160 graden.
  
  Neem je favoriete grote braadpan, of koekenpan met een dikke bodem. (Twee kleintjes kan natuurlijk ook!) Verwarm (er eentje) op middelhoog vuur. Verhit de korianderzaad en komijn tot ze lekker beginnen te ruiken.
• Gooi de koriander en komijn in de vijzel, samen met de pepers, paprikapoeder, zout en knoflook. Maak er een mooie kruidenpasta van.
• Doe het gehakt in de mengkom. Voeg alle ingrediënten inclusief de kruidenpasta toe aan je mengkom en werk er met je handen een egale massa van. Mocht je gehakt te nat zijn, dan kun je wat meer paneer, Panko of beschuit toevoegen.
  
  Als je even wilt proeven of je gehaktballen op smaak zijn is dit het moment om je mini hamburger te maken (zie *tip hierboven).
  
  Als je tevreden bent over het resultaat verdeel het gehakt in zes gehaktballen van gelijke grootte. Zeker als je dit recept verdubbeld hebt kun je het gehakt beter eerst in tweeën delen en vervolgens steeds verder opsplitsen, zodat je mooie gelijke ballen krijgt, die allemaal tegelijk gaar zijn!
• Zet je pan om een middelhoog vuur en laat even warm worden, voordat je 50 gram van de boter toevoegt. Leg de ballen voorzichtig, dat gaat het beste met twee lepels, in de bruine boter en braad ze rondom bruin op middelhoog vuur. Maak de pan niet te vol. Je kunt meerder baksessies doen.
  
  Gebruik liever teveel boter dan te weinig. Het is belangrijk dat je de ballen even flink aanbraadt voor zo’n heerlijk krokant korstje. 
  
  Wanneer de ballen een lekker korstje hebben haal je ze uit de pan en plaats je ze in de ovenschaal. Ga zo door tot je alle gehaktballen hebt aangebraden.
• Dan de jus. Plaats je koekenpan terug op het vuur en zet het vuur laag. Smelt de rest van de boter in de pan en haal met een spatel of houten lepel alle lekkere stukjes los van de bodem. Dit zorgt voor een heerlijke smaak aan de jus.
  
  Blus af met de kippenbouillon en roer er de tomatenpuree doorheen. Giet deze basisjus nu over de gehaktballen in de ovenschaal, zodat alle ballen onder staan.
• Plaats deze ovenschaal in het midden van de voorverwarmde oven en laat ze zo’n 30 minuten zachtjes garen of tot de vleesthermometer 70 graden aangeeft.
  
  Haal de ballen uit de oven en je bent klaar om alles op te eten, of verder te verdelen over diepvries bakjes. Laat wel helemaal afkoelen voordat je de bakjes sluit. En vergeet natuurlijk niet die heerlijke jus te verdelen over de bakjes!

Tips

• Gehaktballen maken is wél en zeker nu aan het begin van de winter het ideale recept om te #foodpreppen. Je kunt in een keer een hele batch maken (natuurlijk inclusief jus!) en je vriezer volgooien in handige portie verpakkingen. 
• Wil je weten of je gehaktballen goed op smaak zijn? Maak na het mengen van alle ingrediënten een mini gehaktbal. Druk die vervolgens plat in een beboterde koekenpan. En bak deze kleine hamburger aan twee kanten tot hij gaar is. En dan het lekkerste, proef! Mis je nog wat zout, peper, een beetje citroenzest misschien? 

Heb je dit recept gemaakt?

Tag @wijnspijs op Instagram.

Gehaktballen maken van kalfsgehakt [recept]

Gehaktballen van kalfsgehakt zijn bijzonder lekker. Wanneer je er aardappels en sperzieboontje bij serveert krijgt zelfs het doodnormale AGV’tje (aardappelen, groenten, vlees) een feestelijk tintje. Dit recept voor gehaktballen van kalf is een beetje Italiaans getint en komt uit de keuken van Spaarne66 in Haarlem. Daar maken ze er een fantastische pasta ballen mee… Waanzinnig lekker!

Net als bij bovenstaand recept, kun je de hoeveelheden makkelijk verdubbelen of halveren. Ook de maat van de ballen bepaal je natuurlijk zelf. En ook hier geldt, invriezen is geen probleem.

Ingrediënten voor 6 grote gehaktballen / 12 kleine gehaktballetjes

Print

Ingrediënten

• 1 kilo kalfsgehakt

• 1 ei

• 40 gram panko

• 5 takjes peterselie fijngesneden

• 1 sjalotje fijngesnipperd

• 3 tenen gepofte knoflook, gesnipperd

• 100 gram geraspte Parmezaan

• 1/2 rode chilipeper

• zest van een halve (biologische) citroen

• 1 eetlepel mosterd

• 4 gram zwarte peper uit de molen

• 8 gram zout

• 30 gram ketchup

• 1 stengel bleekselderij, heel fijngesneden

• 100 gram boter

Optioneel: Pasta Ballen

Wanneer je er ook pasta en tomatensaus bij wilt maken, heb je ook onderstaande nodig. Je maakt dan voldoende voor 6 hoofdgerechten.  

• 500 gram spaghetti van goede kwaliteit (De Cecco en Barilla verkopen lekkere!) 
• 2 blikken Pomodoro’s tomaten 
• 150 gram Parmezaan geraspt 
• twee handjes rucola 
• twee handjes basilicum

Print

Hoe maak je gehaktballen met kalfsgehakt

• Meng de ingrediënten voor de gehaktballen tot een egale massa. Wanneer de ballen te nat zijn kun je er wat meer Panko aan toevoegen. Maak evt een mini gehaktbal om te proeven of je tevreden over de smaken.
• Verdeel je gehakt in twaalf (of zes) gelijke porties en maak er mooie ronde ballen van. Zet je een goeie braadpan op middelhoog vuur. Smelt hierin de helft van de boter op medium tot hoog vuur. Plaats de ballen voorzichtig in de hete boter en bak in een paar minuten rondom bruin. Het rondom braden gaat het makkelijkst met twee lepels.
• Zet het vuur laag. Je hebt nu twee opties:
  
  1. Gehaktballen met jus en groenten
  Laat de ballen rustig verder garen op laag vuur tot ze gaar zijn. Eventueel kun je er een jus bij maken zoals bij het bovenstaande recept voor normale gehaktballen hierboven. Gebruik hiervoor kippenbouillon, wat ketchup en boter.
  
  2. Pasta gehaktballen
  Voeg de twee blikken tomaten toe aan de kalfsgehaktballen en hou het vuur laag. Zet een pan met ruim water op, voeg zout toe en breng aan de kook. Kook de pasta al dente, min twee minuten kooktijd. Bewaar wat kookvocht. Meng de pasta door de tomatensaus en voeg een eetlepel kookvocht toe. Laat nog 2 minuut verder garen in de saus. Roer voorzichtig. 
  Snijd of scheur de rucola en basilicum in stukjes. Verdeel de pasta en saus over 6 (verwarmde?) borden en werk af met de Parmezaan en de groene kruiden. Druppel er wat mooie olijfolie over en geef elk bord een slinger verse zwarte peper. Eet smakelijk!

Vogelnestjes of gehaktbal kiekeboe [recept]

Een vogelnestje, Schotse eieren, of gehaktbal kiekeboe zijn in sommige Nederlandse en Belgische gezinnen echte klassiekers. Het bestaat uit een gekookt ei met een gehaktbal eromheen. Meestal worden deze gehaktballen gefrituurd, maar in de pan of oven klaarmaken kan ook. Je wilt het liefst een zachte eidooier behouden, (dat is echt zó lekker,) en dat bereik je het beste in de frituur.

Een gehaktbal kiekeboe eet je als onderdeel van een AGV, (aardappels vlees groenten) maar je maakt er een echt vogelnestje van wanneer je onder een opengesneden gehaktbal kiekeboe, sla of spitskool legt.

Ingrediënten voor 4 gehaktballen kiekeboe

Print

Ingrediënten

• Voor de ballen

• eitjes

• 1 sjalot, fijngesnipperd

• 1 teen knoflook, fijngesnipperd

• paar takje peterselie, fijngesnipperd

• zwarte peper

• zout

• 600 gram half om half gehakt

• Voor de krokante buitenkant

• 100 gram bloem

• 2 eitjes, losgeklopt

• 200 gram Panko

Print

Hoe maak je vogelnestjes?

• Kook 4 eitjes voor 5 minuten en laat ze goed schrikken. Pel de eieren voorzichtig, zet apart.
  
  💡 Je kunt er zelfs voor kiezen om de eieren nu een nachtje in de vriezer te zetten. Hierdoor is de kans op ongelukjes straks een stuk kleiner. De bevroren eieren zijn beter te hanteren en gaan minder snel stuk. 
• Meng de overige ingrediënten voor de gehaktballen en verdeel in 4 gelijke delen. Maak van elk deel een bal en druk die plat op een stuk plastic folie. Maak een klein kuiltje in alle ballen en leg daar heel voorzichtig een zacht gekookt eitje in.
• Vorm, door middel van de folie, het gehakt om de eitjes heen. Maak er 4 mooie ballen van. Zet vier diepe borden klaar. Maak er een met bloem, een met de eitjes en een met panko. Haal de ballen eerst door de bloem, dan door het ei en dan door de Panko. Leg de gepaneerde ballen op het vierde bord.
• Het beste en makkelijkste is om de ballen nu 4 minuten te frituren op zo’n 190 graden. Je kunt ze ook voorzichtig aanbraden in boter en daarna doorgaren in de pan, of in een voorverwarmde oven van 180 graden. Dat duurt zo’n 20 minuten.
  Lekker met spitskool en gekookte aardappeltjes. Eet smakelijk!