Oostenrijk is een klein en bijzonder wijnland. Slechts 1% van de totale wijnproductie te wereld komt hier vandaan. Meer dan 65% van de aanplant zijn witte druiven, waarvan Grüner Veltliner met 30% van de aanplant, de allerbelangrijkste. Oostenrijkers zijn dol op Gruvee (groovy) zoals de druif ook wel liefkozend wordt genoemd. Volgens dit vriendelijke volkje kunnen de allerbeste wijnen zich makkelijk meten met de grote witte Bourgogne wijnen. Makkelijk gezegd. De meeste Grüner Veltiners komen nooit de grens over. 

Alles over Grüner Veltliner

Oude wijnstokken, lage opbrengsten

Er zijn veel verschillende stijlen Grüner Veltliners op de markt. Dat komt door de verschillende grondsoorten die hier beschikbaar zijn – en de opbrengsten die van de wijnranken komen. Hoe meer druiven aan een plant, hoe minder de kwaliteit van de uiteindelijke wijn. Bij jonge wijnstokken kan een wijnboer daarom een ‘groene oogst‘ doen: een deel van de druiven wordt dan al op voorhand weggesnoeid voordat ze rijp zijn. Alle voedingstoffen gaan naar de overgebleven trossen. Hoe ouder een wijnstok, hoe minder fruit die van nature geeft. In de wijngaard geldt echt ‘Less is more’ en ‘Hoe ouder, hoe beter!’

Gruner Veltliner is een einzelgänger

Oostenrijks trots is een sterke, late rijper, die veel zon nodig heeft. Als de oogst niet beperkt wordt (zie hierboven) geeft dat slappe wijn. Wijnmakers die hun best doen, maken prachtige, ferme wijnen, die veel structuur hebben. De wijn heeft stuivende, groene aroma’s en een heerlijk pittig pepertje in de afdronk. Er wordt bijna niet geblend met andere druiven.

Waar groeien Grüner Veltliner druiven?

Er zijn vier gebieden die er echt toe doen qua Gruvee en die liggen allemaal in het Noordoosten van Oostenrijk: Kamptal, Kremstal, Wachau en Weinviertel.

De eerste drie liggen in de Danube, waar de druiven erg veel profijt hebben van de grote temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Het rijpingsseizoen duurt lang, wat de GV heerlijk vindt. En door de temperatuurdaling in de nacht, behoudt de druif zijn fijne zuren. De grondsoort löss geeft de wijn zijn romige structuur.

Kamptal en Kremstel

Kamptal | Vernoemd naar de rivier Kamp – is de meest succesvolle wijnregio van het land. De iets kleinere DAC.

Kremstel | Bestaat sinds 2007. Rondom het historische stadje Krems verzamelen zich meer jonge en vernieuwde wijnmakers. Er is een innovatieve wijncoop en hypermoderne school voor oenology en viticultuur.

Classics & Reserves

Beide gebieden kennen twee soorten Grüner Veltliner. De eerst stijl is de ‘classic’; de wijnen zijn levendig, mineraal en fris en hebben het kenmerkende pittige. Je kunt de wijn vergelijken met Sauvignon Blanc, groene smaken als limoenen, kruiden, asperges, paprika, misschien zelfs bonen? Deze wijnen worden altijd afgesloten met een schroefdop.

De ‘reserve‘ wijnen zijn vergelijkbaar met de witte Bourgognes. Ze zijn langer houdbaar en rijker en rijper van smaak. Dit zijn de paradepaardjes van de wijnmakers en hiervoor worden druiven gebruikt die langer blijven rijpen en de allerbeste kwaliteiten hebben. Voor deze wijnen betaal je veel meer, maar dan krijg je Gruvee’s met aroma’s als amandelen, vanille, banaan en room – naast die vette witte peper. Wow!

Naast deze prachtige kwaliteitswijnen van Grüner Veltliner wordt hier ook prachtige Riesling gemaakt. Je herkent de wijnen uit Oostenrijk heel makkelijk aan de rood/witte zegel op de dop!

Wachau

Wachau | Ook op dit kleine en spannende wijngebied (slechts 1,350 HA) staat naast Grüner, Riesling aangeplant. Volgens de Oostenrijkers worden op dit UNESCO erfgoed enkele van de mooiste witte wijnen te wereld gemaakt. De Grüner Veltliner groeit hier op verschillende lagen löss – wat in combinatie met de wijnbouw op terrassen resulteert in spectaculaire en expressieve wijnen.

De wijnmakers wisten in de jaren 80 al wat ze in handen hadden en besloten een en ander duidelijk in kaart te brengen. De wijnen zijn ingedeeld in drie categorieën – verdeeld op basis van hun alcoholpercentage.

1. De Steinfeder | Basiswijnen voor alledag met een alcoholpercentage tot 11,5%. Licht van structuur en aromatische stijl. Te drinken als aperitief of makkelijke wijn.
2. De Federspiel | De meest voorkomende Grüner Veltliners uit Wachau hebben deze term op het etiket. Het alcoholpercentage zit tussen de 11,5% – 12,5% alcohol.
3. De Smaragd | Deze rijke en krachtige wijnen worden gemaakt van laat geoogste druiven. Het alcoholpercentage begint vanaf 12,5 %. Dit is de hoogste en duurste categorie voor droge Grüner Veltliner, vernoemd naar een hagedis die zich hier enorm thuis voelt in Wachau. Deze volle, romige wijnen kun je prima 20 jaar bewaren.

Weinviertel