Alto Adige – of Südtirol – net wat je prettig vindt, is adembenemend, dat kan menig wintersporter beamen. Dat ook de wijnen een omweg waard zijn ontdekte ik tijdens een proeverij in De Amsterdamse Kookfabriek. Tijd voor wat meer info over dit sjieke wijngebied.

Alto Adige slash Sudtirol

Het lijkt wel of de wijnen the best of both worlds van Oostenrijk en Italië combineren. En dat kan ook wel kloppen. Want dit wijngebiedje ligt in Italië, tegen Oostenrijk (en Zwitserland) aan. Met maar liefst 300 dagen per jaar zon, is dit een perfect vakantiegebied. Maar druifjes vinden het ook heerlijk.

Alto Adige | De Cijfers

In Alto Adige werken ruim 10.000 mensen in de wijn business, verdeeld over 150 wijnbedrijvengroeien er (op 5.400 HA wijngaarden) meer dan 20 verschillende druivensoorten. Deze wijngaarden liggen tussen de 200 – 1000 meter hoogte. Maar liefst 98% van de wijngaarden ligt in een DOC of een DOP gebied. Zeven procent van alle Italiaanse wijnen wordt hier gemaakt, waarvan 58% witte wijnenzijn. De focus van de wijnboeren verschuift – nog steeds – meer richting de witte druiven.

Wijngebied Alto Adige

Ben jij dol op wijn en lekker eten? Doe dan mee met de WijnSpijs Wandeling! Bekijk hier de agenda! 

Alto Adige | Klimaat

Door de hoogte verschillen, bergen, dalen en verschillende grondsoorten, kan men hier al die verschillende druiven ook optimaal laten groeien. Elke druif heeft natuurlijk zijn eigen wensen. De wijnboeren in Alto Adige bedienen al die druifjes op maat. Waar in andere wijnregio’s de mode en commercie soms een te grote rol spelen, vind je hier – in dit relatief kleine gebied –  dus 20(!) verschillende druiven in hun eigen lievelings-microklimaatje.
Dit bergachtige gebied heeft tijdens het groeiseizoen een gemiddelde temperatuur van 18 graden, maar door de hoogte verschillen en de invloed van de wind, kan het verschil tussen dag en nacht heel ver uiteen lopen. Door deze grote verschillen in temperatuur zijn de druiven in staat om een wijd spectrum aan verschillende aroma’s te ontwikkelen. Een grote plus dus.

Alto Adige | De Blauwe Druiven

Alto Adige kent een aantal druivensoorten die je misschien nog niet kent, maar die zeker interessant zijn. Voor de rode wijnen zijn dat Lagrein en Vernatsch – waar had ik dus ook nog nooit van gehoord – maar ook Blauburgunder (Pinot Noir) wordt hier veel aangeplant.

blauwe druif aan boom

Vernatsch

De blauwe druif Vernatsch – of Schiava zoals de druif in het Italiaans wordt genoemd is verantwoordelijk voor zo’n 15% van de totale productie en drukt daarmee zijn stempel het duidelijkst op Alto Adige. De lichte wijn, met zachte tannines is typisch voor deze regio en groeit voor het hier al sinds de 16e eeuw! Het is een dorstlessende wijn met aroma’s van kersen, framboos, viooltjes, cola en ‘n pepertje die prima gekoeld kan worden gedronken op zo’n 12 graden.

Lagrein

Lagrein zie je misschien al iets vaker in Nederland – maar het blijft zoeken. De donkere wijnen van deze blauwe druif zijn behoorlijk intens en stevig en serveer je weer ‘gewoon’ op 18 graden. Het mondgevoel wordt weleens omschreven als ‘ruw’ of ‘vlezig’. De geur is donker en pittig, met aroma’s van bittere chocolade, bittere zwarte kersen, laurierdrop, zoetige aardse tonen. Wij kregen meteen zin in een zoete en plakkerige rendang, als begrijpt wat ik bedoel. Er wordt hier trouwens ook rosé mee gemaakt die men ‘Lagrein Kretzer’ noemt.

Blauburgunder

In dit drietalige gebied wordt de Pinot Noir, ook wel Blauburgunder genoemd. En hij hangt een beetje tussen bovenstaande in. De Typische Alto Adige Pinot Noir heeft een rijk en intens aroma – met geuren van Cherry Coke, viooltjes en zwarte bessen. Serveer de wijn op zo’n 15 graden, met gerijpte kazen, wild of lam.

Alto Adige | De Witte Druiven

De witte wijnen zijn van hele hoge kwaliteit en zullen absoluut je waardering krijgen. Op Nederlandse wijnkaarten kom je ze dan ook veel vaker tegen. Vooral de Pinots en Sauvignons zijn geliefd bij de somms. In veel mindere mate aanwezig, maar zeker aangeplant zijn onder anderen Riesling, Müller Thurgau, Sylvaner, Moscato Giallo, Kerner.

Pinot Grigio

De Pinot Gris of Grauburgunder wordt hier vaak subtiel houtgerijpt en dat geeft hem een romig en bloemig karakter. Zoals al eerder gezegd komt de Pinot Gris in vele stijlen. Ook hier is het afhankelijk van het microklimaat en de opvoeding die de wijnmaker de wijn geeft. De roze druiven vind je verspreid over de hele regio en is de meest aangeplante witte druivensoort van Alto Adige.

Gewürztraminer

Matt Skinner – dé wijnman van Jamie Oliver – zei ooit het volgende; “..een van de meest flamboyante leden van de druivenfamilie heeft wel iets weg van een uitdagende travestiet met teveel make-up, te veel parfum en stilletohakken.” In het geval van Alto Adige kun je de woorden ‘te veel’ weghalen. Dit is een slanke versie van de Gewürz – met parfum én make-up – maar dan wel heel subtiel.

Gewurztraminer

Chardonnay

Chardonnay staat hier dus ook nog flink zijn mannetje. De Gelber Weißurgunder zoals de Chardonnay in Alto Adige ook wel wordt genoemd is niet mijn persoonlijke favoriet. De wijnen zijn zowel mét, als zonder houtrijping gemaakt, en hebben aroma’s van banaan, ananas en caramel. De zuren zijn subtiel aanwezig en de wijnen zijn de ‘zwaardere’ witten van de regio.

Sauvignon Blanc

De Sauvignon en de Pinot Blanc zijn wat mij betreft de beste druiven in de regio! Ze geven beide schone en frisse wijnen, die doen denken aan knisperfris en helderwit wasgoed, wat aan de droogmolen in de wind wappert. De zuren zijn aanwezig, maar rond en vriendelijk. En als je niet oppast drink je zo een fles leeg. De Sauvignons hebben groene aroma’s als versgemaaid gras, bloesem en kruisbessen. Drinken bij groene asperges met feta, pistache en ‘n beetje dukkah!

Pinot Blanc

Pinot Blanc wordt ook wel Weißburgunder genoemd en is iets milder dan de Sauvignon. De wijn wordt bijna nooit op hout gerijpt om het fruitige karakter te behouden.

glas wijn met liggende fles

Herkenbaar!

Ook een keer proberen? De wijnen zijn duidelijk te herkennen: de druivensoorten staan altijd duidelijk op het etiket vermeld en net als de Oostenrijkers, herken je ze onmiddellijk aan de dop.